Wedle propozycji Ministerstwa Klimatu, system kaucyjny ulegnie przeobrażeniu. Kluczowym elementem tych zmian będzie zwiększenie kaucji za szklane butelki wielokrotnego użytku z 50 groszy do pełnej złotówki. Kaucje za pozostałe rodzaje opakowań nie ulegną zmianie. Nowe regulacje mają wejść w życie z dniem 1 stycznia 2025 roku.
W poniedziałkowym projekcie rozporządzenia ministra klimatu i środowiska omówiono proponowane wysokości kaucji dla różnych typów opakowań podlegających systemowi kaucyjnemu. W trakcie debaty „Czy jesteśmy gotowi na wdrożenie systemu kaucyjnego w Polsce?” zorganizowanej przez PAP, Anita Sowińska, wiceminister klimatu, tłumaczyła założenia nowego podejścia.
Kluczową ideą jest to, że na każdym etapie sprzedawania produktów, kaucje będą pobierane – bez względu na to, czy sprzedawcą jest sklep, stacja benzynowa, czy automat do sprzedaży napojów. Wygląda to tak, że najpierw kaucję pobiera producent sprzedający napój w butelce. Następnie, hurtownik dostarczający produkt do sklepu również pobiera kaucję. Na końcu konsument, kupując napój, płaci kaucję, którą odzyska po zwrocie butelki.
W projekcie rozporządzenia planowane jest również zwiększenie kwoty kaucji dla szklanych butelek wielokrotnego użytku o pojemności do 1,5 l z 50 groszy do 1 złotej za jedną butelkę. Dla pozostałych rodzajów opakowań podlegających systemowi kaucyjnymu, takich jak plastikowe butelki czy metalowe puszki, kaucja wyniesie 50 groszy. Ministerstwo Klimatu chce także nałożyć na małe sklepy obowiązek przyjmowania szklanych butelek wielokrotnego użytku – ale tylko tych, które sprzedają napoje w takich opakowaniach.
System kaucyjny planowany jest do wdrożenia w Polsce począwszy od 2025 roku. Wszystkie sklepy o powierzchni powyżej 200 metrów kwadratowych będą miały obowiązek przyjmowania zużytych butelek i puszek. System ten obejmie plastikowe butelki o pojemności do 3 litrów, szklane do 1,5 litra oraz metalowe puszki do 1 litra. Klient przy zakupie takiego opakowania będzie musiał dopłacić 50 groszy lub 1 złoty, które zostaną mu zwrócone przy oddaniu butelki czy puszki w punkcie zbiórki.
Implementacja systemu kaucyjnego jest elementem wprowadzania dyrektywy unijnej SUP, zwanej także plastikową. Dyrektywa ta zakłada selektywne zbieranie odpadów pochodzących z butelek jednorazowego użytku z tworzyw sztucznych o pojemności do 3 litrów (w tym ich zakrętek i kapsli) na poziomie 77% w roku 2025 oraz 90% w roku 2029. Obecnie wiele tych odpadów jest zbieranych razem z innymi odpadami komunalnymi.